بازار؛ گروه بین الملل: متا رویکرد فشار تهاجمی برای گسترش تسلط خود در اتصال جهانی را در پیش گرفته و برنامههای خود را برای ساخت طولانیترین کابل فیبر نوری زیردریایی جهان اعلام کرده است. این پروژه که واترورث Waterworth نام دارد، شامل ۵۰۰۰۰ کیلومتر بوده و ایالات متحده آمریکا، هند، آفریقای جنوبی، برزیل و سایر مناطق کلیدی را به هم پیوند میدهد.
به گفته گاردین، واترورث طولانی ترین کابل زیردریایی تاریخ خواهد بود که از فناوری پیشرفته ۲۴ جفت فیبر نوری برای افزایش ظرفیت داده استفاده می کند. این گسترش با جاهطلبیهای گستردهتر متا در زمینه هوش مصنوعی و اتصال دیجیتال همسو است و زیرساختهای جهانی سریعتر و قابلاطمینانتر را تضمین میکند.
ابعاد این پروژه خیره کننده است. کابل پیشنهادی بسیار طولانی بوده و شبکه وسیعی از خطوط فیبر نوری اتصالات سریعتر و پایدارتری را در سراسر قارهها ممکن میسازد. متا ادعا میکند که واترورث فرصتهای اقتصادی جدید را باز میکند، فراگیری دیجیتال را افزایش میدهد و پیشرفتهای تکنولوژیکی حیاتی را برای کشورهایی که در مسیر خود قرار دارند، فراهم میکند.
علاوه بر مزایای اتصال، این کابل میتواند نقشی استراتژیک در گسترش خدمات رایانش ابری، مراکز داده و فناوریهای نوظهور مبتنی بر هوش مصنوعی داشته باشد، که همگی به شبکههای جهانی پرسرعت و کم تأخیر متکی هستند. این زیرساخت همچنین به متا اجازه میدهد تا اتکای خود به ارائهدهندگان شبکه شخص ثالث را کاهش دهد و به آن کنترل بیشتری بر انتقال دادهها بین سرورها، پلتفرمهای رسانههای اجتماعی و پروژههای مبتنی بر هوش مصنوعی بدهد.
با افزایش تنش های ژئوپلیتیکی، کابل های زیر دریایی حیاتی به اهداف اصلی خرابکاری، جنگ سایبری و جاسوسی تبدیل می شوند
این کابل تا عمق ۷۰۰۰ متری کشیده خواهد شد و راه حل های مهندسی پیشرفته ای را برای محافظت از آن در برابر آسیب، به ویژه در آب های کم عمق که کابل های زیر دریا بیشترین آسیب را دارند، پیش بینی کرده است. با توجه به پیچیدگی و مقیاس پروژه، ساخت و ساز احتمالاً مستلزم همکاری با شرکت های پیشرو مخابراتی و متخصصان کابل زیر دریا خواهد بود.
در حالی که کابلهای زیردریایی ستون فقرات اتصال جهانی را تشکیل میدهند و ۹۵ درصد از ترافیک اینترنت جهان را حمل میکنند، آسیبپذیری فزایندهای را نیز نشان میدهند. با افزایش تنش های ژئوپلیتیکی، این شریان های ارتباطی حیاتی به اهداف اصلی خرابکاری، جنگ سایبری و جاسوسی تبدیل می شوند.
در نوامبر ۲۰۲۴، دو کابل اصلی زیردریایی - آلمان-فنلاند و لیتوانی-سوئد- عمداً در دریای بالتیک آسیب دیدند که باعث نگرانی در مورد عملیات نظامی مخفی شد. تحلیلگران اطلاعاتی و کارشناسان امنیتی گمان میکنند که عوامل دولتی در پشت این حوادث بودهاند، زیرا کابلها در نقاطی آسیب دیدهاند که آسیب تصادفی در آن نقاط بعید است.
سپس، در ژانویه ۲۰۲۵ یکی دیگر از کابل های حیاتی زیردریایی که لتونی و سوئد را به هم متصل می کرد، قطع شد و نگرانی ها در مورد امنیت زیرساخت های دیجیتال اروپا را بیشتر کرد. در پاسخ به این حوادث، ناتو ماموریت نظارتی جدیدی را در بالتیک با هدف ردیابی فعالیت های دریایی مشکوک راه اندازی کرد. تمرکز بیشتر بر امنیت کابل نشان میدهد که زیرساختهای زیردریایی چقدر از نظر اقتصادی و استراتژیک حیاتی شدهاند.
کابل های زیر دریا به سرعت در حال تبدیل شدن به مرز جدید در رقابت دیجیتال جهانی هستند. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، متا، گوگل، آمازون و مایکروسافت اکنون ۷۰ درصد از شبکه های کابلی زیردریایی بین قاره ای جهان را کنترل می کنند که یک جهش خیره کننده از ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۲ است.
غول های فناوری با بهرهبرداری از کابلهای زیردریایی میتوانند از ارائهدهندگان سنتی مخابرات فاصله گرفته و جریان دادههای پایدارتر و مقرونبهصرفهتری را برای پلتفرمهای خود تضمین کنند
سایت تحلیلی آذربایجان نیوز در طی مقاله ای با قلم «تورال هیباتوف» در این باره نوشت: غولهای فناوری میلیاردها دلار را به زیرساختهای جدید تزریق میکنند و به دنبال ایمنسازی انتقال سریعتر دادهها، هزینههای عملیاتی کمتر و کنترل بیشتر بر ترافیک جهانی اینترنت هستند. این شرکتها با بهرهبرداری از کابلهای زیردریایی میتوانند از ارائهدهندگان سنتی مخابرات فاصله گرفته و جریان دادههای پایدارتر و مقرونبهصرفهتری را برای پلتفرمهای خود تضمین کنند.
برای مثال، گوگل رویکردی تهاجمی برای گسترش شبکه خود در پیش گرفته است. سال گذشته این شرکت اعلام کرد که قصد دارد اولین کابل مستقیم زیردریایی بین آفریقا و استرالیا را بسازد که اتصال بهبود یافته را برای یکی از سریعترین پایگاههای کاربران اینترنت در جهان فراهم میکند. علاوه بر این، گوگل یک میلیارد دلار در دو کابل با ظرفیت بالا در سراسر اقیانوس آرام سرمایه گذاری می کند تا ارتباط با ژاپن را تقویت کند.
مایکروسافت همچنین در حال گسترش زیرساخت های جهانی خود با تمرکز قوی بر پشتیبانی از خدمات ابری Azure و برنامه های کاربردی مبتنی بر هوش مصنوعی است. این شرکت سرمایه گذاری هنگفتی در کابل های فرا اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام می کند و از انتقال یکپارچه داده ها بین آمریکای شمالی، اروپا و آسیا اطمینان حاصل می کند.
آمازون نیز در حال حرکت در فضای کابل زیر دریا است، زیرا به دنبال گسترش AWS (سرویس وب آمازون)، بزرگترین پلت فرم محاسبات ابری جهان است. انتقال داده با سرعت بالا و مطمئن برای مشتریان سازمانی، برنامه های کاربردی مبتنی بر هوش مصنوعی و سرویس های جریانی که به زیرساخت AWS متکی هستند ضروری است. پروژه واترورث متا نشانگر تشدید بزرگی در رقابت برای تسلط بر زیر دریا است. این حرکت با توجه به تاکید متا بر هوش مصنوعی که به مقادیر زیادی قدرت پردازش داده و شبکه های جهانی فوق سریع نیاز دارد، بسیار مهم است.
پروژه واترورث متا نشانگر تشدید بزرگی در رقابت برای تسلط بر زیر دریا است
متا با ایجاد زیرساخت اختصاصی خود، میتواند وابستگی به ارائهدهندگان خارجی را از بین ببرد و اطمینان حاصل کند که مدلهای هوش مصنوعی، سرویسهای ابری و پلتفرمهای دیجیتال آن بر روی شبکههای پرسرعت و با تأخیر کم کار میکنند. توانایی کنترل جریان داده در سراسر قاره ها همچنین به متا یک مزیت رقابتی در رقابت تسلیحاتی هوش مصنوعی می دهد، زیرا به دنبال پیشی گرفتن از گوگل و مایکروسافت در محاسبات نسل بعدی است.
همانطور که فناوری بزرگ کنترل خود را بر ارتباطات جهانی افزایش می دهد، نگرانی ها در مورد خطرات ژئوپلیتیکی چنین تمرکزی در حال ظهور است. دولتها و تنظیمکنندهها نگران هستند که خصوصیسازی زیرساختهای حیاتی میتواند به کنترل انحصاری بر ترافیک اینترنت منجر شود و نگرانیهایی را در مورد حفظ حریم خصوصی دادهها، امنیت ملی و رقابت منصفانه ایجاد کند.
تلاقی رو به رشد فناوری و ژئوپلیتیک به این معنی است که پروژههای کابلی زیردریایی مانند واترورث فقط در مورد سرعت سریعتر اینترنت نیستند، بلکه در مورد قدرت، نفوذ و کنترل استراتژیک بر ارتباطات جهانی هستند. با توجه به اینکه متا اکنون رهبری یکی از جاه طلبانه ترین پروژه های زیرساخت دیجیتالی را بر عهده دارد، دیگر این سوال مطرح نیست که آیا کابل های زیردریایی مهم هستند یا خیر، بلکه این است که چه کسی آنها را در دهه های آینده کنترل خواهد کرد. همانطور که متا در حال افزایش قدرت و توسعه خود است، همه نگاه ها به گوگل، آمازون و مایکروسافت است. پاسخ آنها به واترورث می تواند مرحله بعدی تسلط دیجیتال را تعیین کند.